Theo quy định, trước ngày 1.1.2020 các doanh nghiệp phải chuyển đổi sử dụng hóa đơn điện tử thay cho hóa đơn giấy. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp được khuyến khích, thông báo triển khai trước lại đang gặp nhiều vướng mắc, phiền hà.

Loay hoay chữ ký số

Theo phản ánh của ông Nguyễn Văn Ngọc, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty CP giải pháp doanh nghiệp VES VN (Hà Nội), công ty đang nhận được nhiều hóa đơn điện tử (HĐĐT) do người bán phát hành có ngày lập (ngày bàn giao quyền sở hữu hàng hóa hoặc ghi nhận dịch vụ hoàn thành không phân biệt thu tiền hay chưa thu tiền) và ngày ký trên hóa đơn (ngày thực hiện thao tác ký số điện tử vào HĐĐT) khác nhau.

“Chúng tôi có kiến nghị thì nhận thấy một số công văn và câu trả lời của cục thuế và Tổng cục Thuế mâu thuẫn, dẫn tới khó khăn trong việc hạch toán kế toán, kê khai thuế để được tính vào chi phí được trừ, khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp (DN)”, vị này cho biết.

Lãnh đạo một DN khác tại Hà Nội cũng cho biết, nhiều nơi không chấp nhận, không cho DN được kê khai để tính thuế, khiến công ty chịu thiệt nhiều tỉ đồng. “Ngày hôm nay tôi lập HĐĐT thì nên coi như là đã hoàn thành giao dịch. Còn việc chữ ký của người đại diện pháp luật có thể do họ bận hoặc đi công tác mấy ngày sau mới ký, đó cũng là điều hết sức bình thường. Cơ quan thuế đã có mã số, chữ ký điện tử… có thể kiểm soát được, hoàn toàn không lo việc thất thu thuế”, lãnh đạo DN này chia sẻ.

Công ty CP Angel VN (Đồng Nai) gặp rắc rối liên quan tới chữ ký số là trên HĐĐT không có giờ, ngày, tháng, năm ký số. Cục Thuế tỉnh Đồng Nai trả lời DN, hóa đơn này không hợp lệ, người bán và công ty phải lập văn bản thỏa thuận ghi rõ sai sót, thông báo với cơ quan thuế về việc hủy HĐĐT đã lập có sai sót nêu trên. Đồng thời, người bán lập HĐĐT mới thay thế hóa đơn đã lập để gửi cho công ty. Công ty Angel cho rằng, việc hướng dẫn của Cục Thuế tỉnh Đồng Nai là chưa hợp lý, vì trước khi các DN sử dụng HĐĐT, có gửi thông báo phát hành hóa đơn và mẫu hóa đơn cho cơ quan thuế quản lý. Các cơ quan thuế phải có nhiệm vụ kiểm tra mẫu hóa đơn có hợp lệ hay không mới cho DN sử dụng. Còn người mua khi nhận HĐĐT chỉ vào trang web của Tổng cục Thuế kiểm tra hóa đơn đã phát hành hay chưa mới nhận hóa đơn từ người bán.

Theo hướng dẫn trên, công ty có yêu cầu người bán xuất lại thì phía người bán không đồng ý. Ngay cả hóa đơn của Tập đoàn Viettel, trên chữ ký số cũng không thể hiện ngày, tháng, năm. “Chúng tôi thuộc sự quản lý của Cục Thuế tỉnh Đồng Nai, nếu khi Công ty Angel bị Cục Thuế tỉnh Đồng Nai thanh tra, kiểm tra; các HĐĐT không thể hiện ngày, tháng, năm, Cục thuế tỉnh này cho rằng không hợp lệ và loại chi phí, sẽ gây thiệt hại rất lớn cho DN”, văn bản kiến nghị của công ty này phản ánh.

Thiếu thông tư hướng dẫn

Tại một hội nghị gần đây, ông Nguyễn Khơ Din, Giám đốc khối khách hàng DN, Tập đoàn Công nghệ BKAV, cho rằng bên cạnh những thuận lợi thì vẫn còn tồn tại những thách thức, trong đó có vấn đề pháp lý. Cụ thể, mặc dù Nghị định 119 đã có hiệu lực từ tháng 9.2018 song lại chưa có thông tư hướng dẫn nên đang có những “khoảng trống” gây khó khăn cho DN.

Bà Nguyễn Hoài Hương, đại diện Tổng công ty kinh tế kỹ thuật công nghiệp quốc phòng (GAET), đặt vấn đề chữ ký số trên HĐĐT có bắt buộc thể hiện ngày ký hay không? “Chúng tôi đã có văn bản hỏi trực tiếp Tổng cục Thuế nhưng đến nay chưa có văn bản hướng dẫn về việc này. Trong khi đó, các chi cục thuế tại địa phương yêu cầu bắt buộc phải thể hiện ngày ký, phát hành chữ ký số”, bà Hương nói, và kiến nghị cần sớm có thông tư hướng dẫn cụ thể cho các DN.

Về vướng mắc của DN, đại diện Cục Công nghệ thông tin, Tổng cục Thuế, cho biết: Trong thời gian tới, Tổng cục Thuế dự kiến ban hành những quy định cụ thể về mặt kỹ thuật, như những trường nào là bắt buộc; các giao thức kết nối trong phát hành HĐĐT như thế nào, để các DN cung cấp dịch vụ HĐĐT nắm được, đảm bảo việc trao đổi, sử dụng dữ liệu được chuẩn hóa.